Angstaanjagend incident: klapband op Ryanairvlucht 21 september

Ryanair is al vaker negatief in het nieuws gekomen met geruchten dat het onderhoud van de vloot ondermaats zou zijn. Onlangs ontvingen wij een e-mail van een passagier die een wel heel aparte ervaring had aan boord van een vlucht van de prijsvechter.

De passagier in kwestie vloog op 21 september vanaf Eindhoven naar Lanzarote met vlucht FR 5857. Het boarden verliep normaal, maar tijdens het taxiën richten de landingsbaan ontstond er een klapband. “Het vliegtuig kwam tot stilstand en we hoorden een enorme knal”, aldus de passagier. "Het vliegtuig stond zo goed als scheef en de mensen op de achterste rijen waren duidelijk in paniek. Al snel was voor ons duidelijk wat er was: de rechterband was lek. Het vliegtuig begon vanaf stilstand heel zachtjes te rijden, het maakte een enorm kabaal. Mensen om ons heen keken verschrikt, ze zagen de bui al hangen, het vliegtuig was immers kapot. Tot onze grote verbazing stopte het vliegtuig niet, maar reed nog een stuk verder richting de landingsbaan om op te stijgen. Met een gigantisch kabaal begon het vliegtuig aan zijn versnelling om vervolgens half schuin de lucht in te gaan."

Toen een medepassagier aan een stewardess vroeg wat er precies gebeurd was, was haar antwoord hierop dat het vliegtuig over een ‘hobbel’ was gereden en dat er niks aan de hand was. Bij het landen bleek echter dat er toch wel degelijk iets mis was met het vliegtuig: deze verliep dan ook alles behalve vlekkeloos. De passagier in kwestie noemde de landing dan ook 'heftig'. Op Eindhoven Airport stonden brandweerauto's al klaar en begonnen direct met blussen nadat het toestel aan de grond was gezet.

Er vielen gelukkig geen gewonden bij het incident, al kunnen we ons voorstellen dat dit voor de passagiers een allerminst plezierige ervaring moet zijn geweest. De passagier vertelt: "Bij het uitstappen bleek al gauw dat onze vermoedens inderdaad klopte: De piloot had de veiligheid van meer dan 200 passagiers op het spel gezet door met een lekke band te gaan vliegen, terwijl hij het vliegtuig direct had moeten stoppen. De meeste mensen namen bij het uitstappen foto's van de lekke band, maar werden op dringende wijze door de airport security verzocht dit niet te doen en werden vervolgens verzocht richting de bussen te gaan."

Een vergissing of slordigheid?

De vraag is: wat is hier voorgevallen? Hebben de piloten in de gaten gehad wat er aan de hand was en hadden zij de vlucht moeten afbreken?

Indien de piloten de daadwerkelijke take-off op het moment dat de klapband ontstond al hadden ingezet, had het geen nut gehad om het vliegtuig weer aan de grond te brengen. Een vliegtuig heeft de banden namelijk totaal niet nodig tijdens de vlucht zelf, en in die zin had het dus niet uitgemaakt of het toestel in Lanzarote of in Eindhoven was geland. Uit het verhaal van de passagier blijkt echter dat de take-off nog niet was ingezet: het vliegtuig stond nog aan de grond en stond zelfs weer stil. Er was dus wel degelijk een mogelijkheid om poolshoogte te nemen en te onderzoeken wat het kabaal en de klap veroorzaakt had. In dat geval was er waarschijnlijk een vertraging ontstaan, maar geen enkele passagier zal een vlucht met een defect toestel verkiezen boven een vertraging.

Zou het kunnen zijn dat de piloten inderdaad dachten dat er een hobbel in de startbaan zat en is het dus mogelijk dat zij niet konden vermoeden dat er een klapband was ontstaan?

In de cockpit bevindt zich in de meeste toestellen een metertje waarvan de bandenspanning af te lezen valt. In het geval dat één van de banden lek zou zijn, zou hierop een afwijkende bandenspanning af te lezen zijn (bijvoorbeeld gelijk aan de atmosfeer), of zou er een foutmelding verschijnen. We kunnen niet met zekerheid zeggen of een dergelijk metertje aanwezig was in dit toestel. Maar indien dit niet het geval was en de piloten dus niet van binnen konden zien dat er een klapband was, zouden de meeste piloten na het horen en voelen van een harde klap toch wel willen weten waar het vandaan kwam.

Hoewel een vliegtuig desnoods best kan landen met één lekke band, is dit zeker niet een ideale situatie. In het geval dat één van de twee banden lek is, vangt de band ernaast de lading op. In dat geval is de kans echter wel veel groter dat deze band ook zal knappen: deze moet immers de gehele (in dit geval) rechterkant van het toestel dragen. Zouden beide banden lek zijn, dan zou dit wél ernstige problemen opleveren bij het landen. Op de foto valt te zien dat de overgebleven band inderdaad al erg op spanning staat. Het lijkt ons dan ook puur geluk dat deze band het toch heeft gehouden.

De enige vraag die rest is waarom de piloten dan toch hebben besloten verder te vliegen. Was het slordigheid of onoplettendheid? Is misschien de beslissing gemaakt dat het mankement beter op uitvalsbasis Eindhoven gerepareerd kon worden dan op Lanzarote en dat het daarom handiger en goedkoper was om het nog even op zijn beloop te laten?

Geruchten Ryanair

Wij hebben het antwoord op deze vraag niet. Technische mankementen en (kleine) incidenten komen voor bij elke luchtvaartmaatschappij en zijn dan ook onderdeel van het runnen van een airline. Wij vonden dit verhaal echter wel opvallend, in het bijzonder omdat Ryanair de afgelopen jaren in het nieuws is gekomen als een maatschappij die veel risico's zou nemen wat betreft technische mankementen en veiligheid.

• Lees hier bijvoorbeeld over het gerucht dat Ryanair haar piloten laat vliegen bij ziekte.
• En lees hier het artikel over de rechtszaak die Ryanair verliest tegen KRO Brandpunt. Deze vond eerder dit jaar plaats.
• Of lees hier over Ryanairpiloten die een onderzoek naar de vliegveiligheid wilden.

Laten we in ieder geval hopen dat dit verhaal slechts een geïsoleerd incident betreft!

Hierbij een ingezonden foto van een passagier op deze vlucht. De kapotte band is hier overduidelijk te zien.