Reistip #29: Hoe voorkom je een jetlag?

Een jetlag is een verstoring van je slaapritme. Dit komt voor als je in een korte tijd, in het vliegtuig dus, naar een andere tijdszone gaat. Het woord zegt het eigenlijk al; ‘jet’ staat voor straaljager/vliegtuig en ‘lag’ betekent achterlopen. Na aankomst kan je aardig wat last van je jetlag hebben, maar je kunt zelf veel doen om dit te beperken. Wij geven een aantal tips.

Je lichaam moet zich ineens aanpassen aan een ander slaapritme wanneer je je in een ander tijdszone bevindt in een korte tijd. Dit uit zich dan in een jetlag. Wanneer je in oostelijke richting vliegt, heb je waarschijnlijk meer last van een jetlag dan andersom, je raakt dan namelijk de tijd ‘kwijt’. Maar ook het aantal uur dat je overbrugt qua tijd speelt uiteraard mee; hoe groter het tijdsverschil, hoe langer de symptomen blijven. Veel voorkomende symptomen zijn:

-          Vermoeidheid (dit kan 1 tot 5 dagen duren)

-          Desoriëntatie

-          Minder energie/eetlust

-          Slaapstoornissen

Oostelijke richting

Zoals we al zeiden; wanneer je in oostelijke richting vliegt heb je meer last van een jetlag. Je dag is dan korter waardoor je biologische klok in de war raakt. Je lichaam kan zich gemakkelijk met 1 uur per etmaal aanpassen zonder dat je hier veel van merkt, maar overschrijd je meer tijdzones merk je de gevolgen waarschijnlijk wél.

Wanneer je bijvoorbeeld naar de Verenigde Staten vliegt, vlieg je met de zon mee en dan is je dag langer waardoor je dus minder last heb van zo’n jetlag. Op de terugreis naar Nederland zul je er wel last van hebben; plan dus een extra dag vrij in van werk.

Eet licht

Je kunt zelf nog een aantal dingen doen om je jetlag zoveel mogelijk te beperken, en om zo fris mogelijk uit het vliegtuig te stappen. Een belangrijke: licht eten, en dan vooral tijdens de vlucht. Je spijsvertering verloopt namelijk langzamer dan normaal doordat je lichaam aanpassingen moet maken. Het is ook slim om bij aankomst je meteen aan het nieuwe ritme te houden qua slaap- en eetpatroon van de tijdzone waar je bent.

Ook is het verstandig om tijdens zo’n vliegreis veel water te drinken, tijdens een vlucht verliest je lichaam namelijk al meer vocht dan normaal. Vermijd daarom ook koffie en alcohol aangezien deze je lichaam uitdrogen. Wanneer je water drinkt, helpt dit om vermoeidheid, uitdroging en hoofdpijn te voorkomen.

Beweeg regelmatig

Door een paar oefeningen in het vliegtuig te doen, stimuleer je je bloedsomloop waardoor de zogenaamde vliegtuigtrombose voorkomen kan worden. Overigens voel je je hierdoor ook minder vermoeid. Wat vliegtuigstoel-oefeningen vind je op deze website: www.gezondheid.be

Niet overdag slapen

Het is misschien verleidelijk om overdag een klein dutje te doen om van je vermoeidheid af te komen, maar dit is af te raden want hierdoor duurt je jetlag uiteindelijk langer. Wat wel slim is om te doen vóór je reis, is om een uurtje eerder of later naar bed te gaan zodat je alvast enigszins in dat ritme komt. Doe dit vier dagen voordat je reis begint, dit wordt aangeraden door de Nederlandse vereniging voor Slaap- en Waak Onderzoek (NSWO). Wanneer je naar het oosten reist, ga dan 1 of 2 uur eerder naar bed, als je westelijke richting op gaat, ga dan een uurtje later naar bed.

Extra tip: zodra je aan boord gaat van het vliegtuig is het slim om je horloge al om te zetten in de tijdzone van waar je naar toe gaat. Hierdoor wen je hier alvast aan.